W 2020 r. z okazji setnej rocznicy urodzin Karola Wojtyły polscy artyści, w tym pochodzący z Lublina, w hołdzie papieżowi nagrali utwór „Nie zastąpi Ciebie nikt”. Hymn skomponował Romuald Lipko, tekst napisał Marek Dudkiewicz. Zaśpiewali m.in. Kasia Moś, Dorota Osińska, Natalia Rubiś, Wojciech Cugowski, Marek Piekarczyk i Mateusz Ziółko. To nie przypadek, bo Papież Polak znany ze swojego zamiłowania do sztuki i muzyki, inspirował twórczość wielu artystów na świecie.

Przed papieżem Polakiem występowali najwybitniejsi przedstawiciele świata muzyki. „Papież Jan Paweł II uważał, że «artystyczny talent jest Bożym darem. Każdy, kto go w sobie odkrywa, wie, że nie może go zmarnować, tylko musi rozwijać. Nie robi tego dla własnego zadowolenia lecz po to, by służyć bliźniemu i społeczności, w której przychodzi my żyć»” – mówi dr Andrzej Gładysz, p.o. Dyrektora Instytutu Nauk o Sztuce KUL. Karol Wojtyła wychował się  w domu, w którym sztuka była obecna. W młodości odkrywał swoje artystyczne talenty, m. in. poprzez działalność aktorską czy twórczość poetycką, kontynuowaną w dojrzałym życiu. Jak każdy seminarzysta musiał również przejść kurs muzyki liturgicznej. „On doceniał rolę muzyki, zwłaszcza w dialogu z młodzieżą, zaznaczał, że muzyka wspiera uwielbienie Boga i daje możliwość kontemplacji Jego piękna i nieskończoności. Artystom dedykował również wyjątkowy list, w Niedzielę Wielkanocną 4 kwietnia 1999 r.” – przypomina dr Gładysz.

Jako głowa Kościoła katolickiego spotykał się z artystami podczas wielkich wydarzeń, choćby Jubileuszu Roku 2000, Światowych Dni Młodzieży, ale także podczas kameralnych spotkań w letniej rezydencji w Castel Gandolfo. Dla papieża występowali zagraniczni muzycy, między innymi włoski tenor Andrea Bocelli czy hiszpański tenor Placido Domingo. W 1997 r. na kongresie eucharystycznym w Bolonii koncert dał Bob Dylan. Podczas koncertów noworocznych w Watykanie dla papieża śpiewali m.in. B.B. King czy Ricky Martin. 

Polscy artyści Ojcu Świętemu 

W 1999 r., kilku polskich artystów nagrało piosenkę „Osiem błogosławieństw” do muzyki skomponowanej przez Jana Pospieszalskiego. Tekst oparty jest na ewangelicznym „Kazaniu na Górze”. W projekcie udział wzięli między innymi Kasia Stankiewicz, Ryszard Rynkowski, Joszko Broda, Anna Maria Jopek czy Czesław Niemen i Mietek Szcześniak.  

Utwór wybrzmiał w 2000 r. podczas specjalnego koncertu w Wadowicach z okazji 80. urodzin Jana Pawła II. Dwadzieścia lat później, w maju 2020 r., można go było usłyszeć podczas koncertu „Santo Subito – Prorok naszych czasów” w Sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie-Łagiewnikach. Wystąpili wtedy m.in. Kamil Bednarek, Krystyna Prońko, Krzysztof Cugowski, Sebastian Karpiel- Bułecka, Roksana Węgiel, Paweł Golec i Łukasz Golec.

W 2020 r. z okazji setnej rocznicy urodzin Karola Wojtyły przypadającej 18 maja polscy artyści w hołdzie papieżowi nagrali utwór „Nie zastąpi Ciebie nikt”. Hymn skomponował Romuald Lipko, tekst napisał Marek Dudkiewicz. Zaśpiewali m.in. Kasia Moś, Dorota Osińska, Natalia Rubiś, Wojciech Cugowski, Marek Piekarczyk i Mateusz Ziółko. 

Wcześniej, w 1997 r., dla Jana Pawła II podczas audiencji Eleni wykonała „Ave Maria” Schuberta. Artystka wielokrotnie uczestniczyła także w wydarzeniach upamiętniających papieża. W  2004 r. Stanisław Soyka nagrał płytę „Tryptyk rzymski” w oparciu o teksty papieskie. Płyta zdobyła Fryderyka w kategorii „Piosenka poetycka”.

Papieżowi, który kochał góry, przygrywały również zespoły góralskie i folklorystyczne, m.in. Golec uOrkiestra czy Trebunie-Tutki. Ten ostatni uczestniczył w hołdzie górali polskich pod Wielką Krokwią w Zakopanem podczas pielgrzymki w 1997 r. Zespół dedykował Janowi Pawłowi II płytę „Podniesienie”, a w 2011 r. wydał album będący wspomnieniem Ojca Świętego. Dla odlatującego do Watykanu po wizycie w Polsce w 2002 r. śpiewali Bracia Golcowie skomponowaną na tę okazję piosenkę „Leć muzyczko”.

Lubelscy artyści z KUL

Dr Andrzej Gładysz przypomina, że Karol Wojtyła jako wykładowca KUL miał wielokrotnie możliwość obcowania ze sztuką wykonywaną przez Chór Akademicki oraz Chór Muzykologii, a także z solowymi prezentacjami wykładowców muzykologii kościelnej, które wówczas odbywały się m.in. na organach w tzw. Starej Auli w Gmachu Głównym czy w Kościele Akademickim. 

Chórzyści z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Watykanie (Chór KUL)

Występy – już dla Ojca Świętego w Watykanie – wspomina prezes Chóru Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Zdzisław Cieszkowski. Przed Bożym Narodzeniem 1986 r. artyści wyjechali na koncerty, między innymi do Watykanu. „Śpiewaliśmy dla Niego wiele razy, ale tamto spotkanie było naprawdę wyjątkowe, w ciągu zaledwie kilku dni spotkaliśmy się z Nim aż trzy razy” – wspomina. Pierwsze spotkanie miało miejsce podczas opłatka dla Polaków w auli Pawła VI, podczas którego chór i soliści wykonywali polskie kolędy. Drugie – następnego dnia, gdy wystąpili podczas Pasterki odprawianej przez Ojca Świętego, transmitowanej do kilkudziesięciu krajów, w tym po raz pierwszy do Polski – 1986 r. (zapis tych chwil został spisany w 2008 r. i można go znaleźć na stronie kul.pl).

Chórzyści z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Watykanie (Chór KUL)

Zdzisław Cieszkowski wspomina, że wtedy w Watykanie, wzruszony pięknem polskich kolęd i pastorałek papież prosił lubelskich chórzystów o kolejne bisy. „Przyjedziecie do Polski, zapytają was: no a mieliście bis w Watykanie? Powiecie: tak, mieliśmy. Ile razy? Jak odpowiecie: «jeden raz», to zaczną kręcić głowami. Powiedzą: no, słaby bis, tak z grzeczności, z uprzejmości was poprosili. Więc może dla wspólnego dobra będzie lepiej jeszcze zabisować” – wspomina Jego słowa.

Kilka miesięcy później, w czerwcu 1987 r. Chór ponownie spotkał się z Ojcem Świętym, gdy przyjechał na Katolicki Uniwersytet Lubelski. „Ojciec Święty pamiętał o naszym chórze. W pierwszych słowach, po wygłoszeniu oficjalnego przemówienia, zwrócił się do nas: «Ten chór jest znany szeroko w świecie. Występował między innymi w Rzymie, na placu św. Piotra i w innych miejscach»” – mówi Zdzisław Cieszkowski. „Ojciec Święty kochał muzykę i muzyków, występowali dla niego najwybitniejsi artyści, wielkim wyróżnieniem dla nas jest fakt, że wśród tych artystów byliśmy także my” – dodaje.

Warto również wspomnieć, że szereg programów muzyki liturgicznej, utworów oraz opracowań muzycznych przygotowywanych na wizyty papieskie wyszło spod ręki wykładowców i absolwentów Muzykologii KUL, m.in. ks. prof. Karola Mrowca, ks. prof. Ireneusza Pawlaka, o. prof. Józefa Ścibora, dra Jana Gładysza, czy ks. Kazimierza Pasionka.

Radio Watykańskie/KUL

Fot. KUL